Województwo mazowieckie położone jest w środkowo-wschodniej Polsce. Na jego obszarze znajduje się Warszawa – stolica Polski, a tym samym centrum życia politycznego, kulturowego i handlowego oraz szereg miejscowości szczycących się bogatą historią, zabytkami i tradycją artystyczną.
Stolicą województwa mazowieckiego, a jednocześnie kraju jest Warszawa. Zwiedzanie miasta warto zacząć od Starówki. Z uwagi na jej niemal całkowite zniszczenie podczas Powstania Warszawskiego, dokonano jej rekonstrukcji w sposób unikalny w skali światowej. Do najważniejszych obiektów w tej części miasta należą – Zamek Królewski, katedra św. Jana Chrzciciela, Rynek Starego Miasta z pomnikiem Syrenki oraz Barbakan. Cały zespół architektoniczny jest niezwykle cenny i został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Nie można również pominąć obiektów związanych z władzą państwową. Należy do nich między innymi Pałac Namiestnikowski, w przeszłości własność Radziwiłłów, dziś siedziba prezydenta RP. Wśród licznych zabytków sakralnych warto wyróżnić kościół Świętego Krzyża, gdzie znajduje się charakterystyczna figura Chrystusa z krzyżem nad wejściem oraz urny z sercami Fryderyka Chopina i Władysława Reymonta. Ważnymi miejscami pamięci narodowej są Grób Nieznanego Żołnierza na Placu Piłsudskiego oraz Cmentarz na Powązkach. Wśród wielu warszawskich obiektów na uwagę zasługuje gmach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego z wspaniałym ogrodem na dachu oraz znany wszystkim Pałac Kultury, na którego 30 piętrze znajduje się najwyższy taras widokowy w mieście. Do najciekawszych obszarów zielonych Warszawy należą Łazienki z mnóstwem interesujących obiektów i letnich atrakcji kulturalnych. Warto również wybrać się do Wilanowa, czyli tzw. „polskiego Wersalu”. Jest to kompleks pałacowo-parkowy należący niegdyś do Jana III Sobieskiego.
Myszyniec znany jest z organizowanego tu w sierpniowe niedziele Miodobrania Kurpiowskiego. Jest to widowisko obrzędowe obejmujące tzw. podbieranie miodu, występy regionalnych zespołów oraz pokazy rękodzieła ludowego. Podczas festiwalu można spróbować również lokalnych specjałów, takich jak miód czy też wypieki.
Wyjątkową atrakcją Kadzidła jest Wesele Kurpiowskie – plenerowe widowisko ukazujące tradycyjny obrzęd weselny. Niewątpliwą atrakcją jest także Zagroda Kurpiowska prezentująca życie codzienne dawnych Kurpiów.
Wieś Łyse słynie z kolei z barwnie obchodzonej Niedzieli Palmowej. Odbywa się wówczas procesja kościelna i konkurs na najładniejszą palmę. Niektóre z nich, mają nawet do 10 m wysokości. Podczas świąt odbywają się także prezentacje wyrobów twórców ludowych i kucharzy.
W Ostrołęce warto odwiedzić Muzeum Kultury Kurpiowskiej mieszczące się w budynku starej poczty. Uwagę przyciąga w szczególności ekspozycja strojów kurpiowskich oraz wystawa poświęcona bitwie pod Ostrołęką w 1831 r., obejmująca między innymi makietę pola walki.
W Sierpcu natomiast znajduje się Muzeum Wsi Mazowieckiej. Tutejsze zabytkowe budynki o ludowej architekturze często stanowią plan dla filmowych produkcji. Kręcono tu między „Pana Tadeusza” oraz „Ogniem i Mieczem”. Atutem Muzeum jest również niezwykle malownicza okolica.
Płock to miasto o niezwykle bogatej historii. Pierwsze budynki powstawały tu już za czasów wczesnego panowania Piastów. Płock był ważnym ośrodkiem dla polskich władców i pełnił rolę stolicy państwa polskiego. To tutaj lubili przebywać wraz ze swoimi dworami Władysław Herman i Bolesław Krzywousty. Władcy ci, spoczęli w podziemiach miejscowej katedry. Historyczne centrum Płocka stanowi Wzgórze Tumskie. Pozostałością po imponującym zamku obronnym są dwie gotyckie wieże – Zegarowa i Szlachecka. Zabudowania które potocznie nazywane są zamkiem, w istocie są dawnym klasztorem Benedyktynów. Dziś mieści się tam Muzeum Mazowieckie.
Wielbicielom budowli warownych, którym wizyta w Płocku pozostawiła pewien niedosyt, z pewnością spodoba się zamek w Ciechanowie. Wzniesiono go w XV w. na życzenie księcia Janusza I. Niezwykłe perypetie tutejszych mieszkańców pozostawiły po sobie ślad w postaci licznych legend.
Ciekawym miejscem jest Muzeum Romantyzmu w Opiniogórze Górnej. Tutejszy neogotycki zameczek był prezentem ślubnym dla Zygmunta Krasińskiego, a pamiątką po dawnych namiętnościach poety jest marmurowa „ławeczka miłości” ulokowana w zaciszu zamkowego parku.
Pułtusk nazywany potocznie Wenecją Mazowsza wyróżnia się atrakcją, jaką są rejsy gondolami po rzece Narwi. Ponadto warto zobaczyć tutaj zamek zbudowany na planie podkowy, będący dawną siedzibą biskupów płockich. Przewodniki mówią, że tutejszy rynek jest najdłuższy w Europie (400 m).
Pałac w Rybienku często zmieniał właścicieli i szczyci się bogatą historią. Tutaj swoją oazę miała warszawska cyganeria, a do częstych gości należał Cyprian Kamil Norwid. Artystyczne dusze miało również małżeństwo Mroczkowskich, które zarządzało dworem na początku XIX w. On pisał wiersze, a ona bardzo popularne wówczas, feministyczne powieści.
Podwarszawski Sulejówek znany jest jako miejsce zamieszkania marszałka Józefa Piłsudskiego. Jego willa „Milusin” została wzniesiona ze składek żołnierzy. Obecnie parter zaadaptowany jest na muzeum, a pokoje pozostawiono w takim stanie, w jakim były za życia marszałka.
Góraszka słynie z dorocznego pikniku lotniczego, który jest prawdziwym świętem dla wielbicieli lotnictwa i motoryzacji. Prezentowane są wówczas pionierskie maszyny oraz powietrzne akrobacje nowoczesnych śmigłowców i myśliwców, a także skoczków spadochronowych.
Żelazowa Wola słynie jako miejsce urodzenia Fryderyka Chopina. Tutaj znajduje się rodzinny dworek kompozytora, w którym urządzono muzeum ukazujące jego losy i dzieła. W Żelazowej Woli od maja do września odbywają się niedzielne koncerty, podczas których często grają laureaci Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich.
Czerwińsk nad Wisłą stanowi cenny kompleks sakralny. Wznosi się tutaj średniowieczne opactwo, z cudownym obrazem Matki Boskiej Czerwińskiej, będącym celem tłumnych pielgrzymek. Ciekawym miejscem jest także muzeum misyjne salezjanów gdzie zgromadzono różnorodne pamiątki z całego świata. Warto również wiedzieć, że według źródeł historycznych Czerwińsk stanowi miejsce przeprawy przez Wisłę wojsk polskich maszerujących na bitwę pod Grunwaldem.
Modlin to miejsce o wybitnych walorach obronnych, gdyż leży u zbiegu trzech rzek – Wisły, Narwi i Wkry. Specyficzne właściwości terenu docenił Napoleon, na którego polecenie rozbudowywano tutejsze fortyfikacje. Dziś ich zwiedzanie jest możliwe w towarzystwie przewodnika. Trasa obejmuje miejsca mało dostępne, podziemne korytarze i komory, które są ostoją nietoperzy.
Do Konstancina – Jeziornej turystów przyciągają tężnie solankowe, znajdujące się w centralnej części parku zdrojowego. Urokliwe są również willowe aleje, przy których stoją domy wybudowane dla ważnych polskich osobistości. Ciekawym miejscem jest muzeum przy Warszawskich Zakładach Papierniczych, gdzie można zobaczyć można proces produkcji ręcznie czerpanego papieru.
Czersk wyróżnia się malowniczymi ruinami zamku. W jednej z tutejszych baszt znajdowało się więzienie, do którego skazańców spuszczano do środka wieży przez otwór w podłodze. Wśród nich, za sprawą Konrada Mazowieckiego znalazł się Henryk Brodaty. Zamek uległ największym zniszczeniom podczas potopu szwedzkiego.
Do Otwocka Wielkiego warto się wybrać, aby zobaczyć pałac Bielińskich z XVIII w. Dziś jest to reprezentacyjna rezydencja w której przyjmuje się ważnych gości Rzeczpospolitej.
W Mniszewie natomiast, znajduje się skansen wojskowy poświęcony działaniom wojennym w 1944 r., na tzw. przyczółku magnuszewskim.
Warka kojarzy nam się przede wszystkim z jedną z najbardziej znanych polskich marek piwa. Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od warzenia jęczmienia i chmielu, a tutejsza tradycja piwowarska sięga średniowiecza. W Warce należy zwiedzić browary oraz klasztor Franciszkanów, w którym złożono szczątki książąt mazowieckich i matki Kazimierza Pułaskiego, którego muzeum urządzono w rodzinnym dworku.
Studzianki to miejsce ważnych wydarzeń historycznych – miała tutaj miejsce jedna z ważniejszych bitew frontu wschodniego. W 1944 r. swoje siły połączyły 1. Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte i Armia Czerwona i pokonały niemiecką dywizję Herman Goring. Pamiątką po tym wydarzeniu jest pomnik oraz część historii pokazanej w serialu przygodowym „Czterej pancerni i pies”.
Orońsk znany jest z tradycji artystycznej, którą zapoczątkowała tutaj rodzina Christianich. Kontynuował ją Józef Brandt, który sprawił iż tutejszy dwór stał się ośrodkiem życia kulturalnego i gościł wielu znanych artystów. Obecnie działa w nim muzeum Centrum Rzeźby Polskiej.
Podobną historię posiada pałac w Radziejowicach, który od XVIII w. należał do rodziny Krasickich. W tutejszych wspaniałych barokowo – klasycystycznych wnętrzach gościli amatorzy polowań i artyści, m. in. Józef Chełmoński.
Inny piękny pałac wznosi się w Małej Wsi. Otoczona parkiem, klasycystyczna budowla należała Bazylego Walickiego, który spędził dzieciństwo na dworze Ludwika XVI. W jej bogato dekorowanych wnętrzach, zrealizowano kilka scen „Trędowatej”, „Nad Niemnem” i „Pułkownika Kwiatkowskiego.
Czarnolas kojarzy nam się przede wszystkim z osobą Jana Kochanowskiego, który tu mieszkał i pracował. Dziś można odwiedzać jego muzeum, które zostało urządzone w dworku Jabłonowskich. Rodzina ta kupiła w połowie XX w. tutejsze posiadłości i zaczęli gromadzić pamiątki związane z poetą.
Treblinka to ważne miejsce martyrologii. Od 1941 do 1944 r. istniał tutaj hitlerowski obóz karny, w którym śmierć poniosło około 810 tys. osób, głównie narodowości polskiej i żydowskiej. Obecnie znajduje się tu pomnik poświęcony ofiarom oraz symboliczny cmentarz.
W Sterdyni warto zobaczyć barokowy kościół św. Anny z XVIII w. i rezydencję z XVII w. Otacza ją park, w którym stoi zabytkowa kapliczka z rzeźbą św. Floriana, patrona strażaków.
Unikalny kościół znajduje się także w Węgrowie. Tutejsza świątynia słynie ze Zwierciadła Twardowskiego, w którym według legendy czarnoksiężnik wywołał na prośbę Zygmunta Augusta ducha Barbary Radziwiłłówny. Pęknięcie w lustrze według podań powstało w momencie gdy Napoleon upuścił je, ujrzawszy w nim swoją klęskę.
Według przewodników najpiękniejszy dwór Mazowsza znajduje się w Suchej. Zbudowano go w 1743 r., a dziś mieści się w nim Muzeum Dworu Polskiego. Można tutaj zobaczyć wiele zabytkowych budowli miejskich, m. in. karczmę i wiatrak holender.
Wybitną atrakcją przyrodniczą województwa mazowieckiego jest Kampinowski Park Narodowy. Jest to jedyny park w Europie, który jest położony w bezpośrednim sąsiedztwie stolicy. Jego teren jest urozmaicony – znajdziemy tu strome wydmy, ale również bagna. Puszczę Kampinowską przecina Kanał Łasica, w rejonie którego skupia się życie roślinne i zwierzęce parku. Do najpopularniejszych jego mieszkańców zaliczamy żurawie, bobry, dziki, sarny, lisy i zające, a do najciekawszych – rysie i łosie. Wśród interesujących obiektów Kampinowskiego P. N. warto wyróżnić pozostałość średniowiecznego grodziska na skraju długiego pasma wydm zwanego Karpatami, dawny dworek, a obecnie plebanię wraz z zabytkowym kościołem w Lipkowie oraz muzeum parkowe w Granicy. Na terenie puszczy wyznaczono liczne szlaki piesze i rowerowe, wybiegające ze wsi Truskaw, Wólka Węglowa i Dziekanów Leśny. Funkcjonuje również tutaj turystyczna kolejka wąskotorowa wiodąca z Sochaczewa wzdłuż doliny Bzury do osady Wilcze Tułowskie.
Myszyniec znany jest z organizowanego tu w sierpniowe niedziele Miodobrania Kurpiowskiego. Jest to widowisko obrzędowe obejmujące tzw. podbieranie miodu, występy regionalnych zespołów oraz pokazy rękodzieła ludowego. Podczas festiwalu można spróbować również lokalnych specjałów, takich jak miód czy też wypieki.
Wyjątkową atrakcją Kadzidła jest Wesele Kurpiowskie – plenerowe widowisko ukazujące tradycyjny obrzęd weselny. Niewątpliwą atrakcją jest także Zagroda Kurpiowska prezentująca życie codzienne dawnych Kurpiów.
Wieś Łyse słynie z kolei z barwnie obchodzonej Niedzieli Palmowej. Odbywa się wówczas procesja kościelna i konkurs na najładniejszą palmę. Niektóre z nich, mają nawet do 10 m wysokości. Podczas świąt odbywają się także prezentacje wyrobów twórców ludowych i kucharzy.
W Ostrołęce warto odwiedzić Muzeum Kultury Kurpiowskiej mieszczące się w budynku starej poczty. Uwagę przyciąga w szczególności ekspozycja strojów kurpiowskich oraz wystawa poświęcona bitwie pod Ostrołęką w 1831 r., obejmująca między innymi makietę pola walki.
W Sierpcu natomiast znajduje się Muzeum Wsi Mazowieckiej. Tutejsze zabytkowe budynki o ludowej architekturze często stanowią plan dla filmowych produkcji. Kręcono tu między „Pana Tadeusza” oraz „Ogniem i Mieczem”. Atutem Muzeum jest również niezwykle malownicza okolica.
Płock to miasto o niezwykle bogatej historii. Pierwsze budynki powstawały tu już za czasów wczesnego panowania Piastów. Płock był ważnym ośrodkiem dla polskich władców i pełnił rolę stolicy państwa polskiego. To tutaj lubili przebywać wraz ze swoimi dworami Władysław Herman i Bolesław Krzywousty. Władcy ci, spoczęli w podziemiach miejscowej katedry. Historyczne centrum Płocka stanowi Wzgórze Tumskie. Pozostałością po imponującym zamku obronnym są dwie gotyckie wieże – Zegarowa i Szlachecka. Zabudowania które potocznie nazywane są zamkiem, w istocie są dawnym klasztorem Benedyktynów. Dziś mieści się tam Muzeum Mazowieckie.
Wielbicielom budowli warownych, którym wizyta w Płocku pozostawiła pewien niedosyt, z pewnością spodoba się zamek w Ciechanowie. Wzniesiono go w XV w. na życzenie księcia Janusza I. Niezwykłe perypetie tutejszych mieszkańców pozostawiły po sobie ślad w postaci licznych legend.
Ciekawym miejscem jest Muzeum Romantyzmu w Opiniogórze Górnej. Tutejszy neogotycki zameczek był prezentem ślubnym dla Zygmunta Krasińskiego, a pamiątką po dawnych namiętnościach poety jest marmurowa „ławeczka miłości” ulokowana w zaciszu zamkowego parku.
Pułtusk nazywany potocznie Wenecją Mazowsza wyróżnia się atrakcją, jaką są rejsy gondolami po rzece Narwi. Ponadto warto zobaczyć tutaj zamek zbudowany na planie podkowy, będący dawną siedzibą biskupów płockich. Przewodniki mówią, że tutejszy rynek jest najdłuższy w Europie (400 m).
Pałac w Rybienku często zmieniał właścicieli i szczyci się bogatą historią. Tutaj swoją oazę miała warszawska cyganeria, a do częstych gości należał Cyprian Kamil Norwid. Artystyczne dusze miało również małżeństwo Mroczkowskich, które zarządzało dworem na początku XIX w. On pisał wiersze, a ona bardzo popularne wówczas, feministyczne powieści.
Podwarszawski Sulejówek znany jest jako miejsce zamieszkania marszałka Józefa Piłsudskiego. Jego willa „Milusin” została wzniesiona ze składek żołnierzy. Obecnie parter zaadaptowany jest na muzeum, a pokoje pozostawiono w takim stanie, w jakim były za życia marszałka.
Góraszka słynie z dorocznego pikniku lotniczego, który jest prawdziwym świętem dla wielbicieli lotnictwa i motoryzacji. Prezentowane są wówczas pionierskie maszyny oraz powietrzne akrobacje nowoczesnych śmigłowców i myśliwców, a także skoczków spadochronowych.
Żelazowa Wola słynie jako miejsce urodzenia Fryderyka Chopina. Tutaj znajduje się rodzinny dworek kompozytora, w którym urządzono muzeum ukazujące jego losy i dzieła. W Żelazowej Woli od maja do września odbywają się niedzielne koncerty, podczas których często grają laureaci Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich.
Czerwińsk nad Wisłą stanowi cenny kompleks sakralny. Wznosi się tutaj średniowieczne opactwo, z cudownym obrazem Matki Boskiej Czerwińskiej, będącym celem tłumnych pielgrzymek. Ciekawym miejscem jest także muzeum misyjne salezjanów gdzie zgromadzono różnorodne pamiątki z całego świata. Warto również wiedzieć, że według źródeł historycznych Czerwińsk stanowi miejsce przeprawy przez Wisłę wojsk polskich maszerujących na bitwę pod Grunwaldem.
Modlin to miejsce o wybitnych walorach obronnych, gdyż leży u zbiegu trzech rzek – Wisły, Narwi i Wkry. Specyficzne właściwości terenu docenił Napoleon, na którego polecenie rozbudowywano tutejsze fortyfikacje. Dziś ich zwiedzanie jest możliwe w towarzystwie przewodnika. Trasa obejmuje miejsca mało dostępne, podziemne korytarze i komory, które są ostoją nietoperzy.
Do Konstancina – Jeziornej turystów przyciągają tężnie solankowe, znajdujące się w centralnej części parku zdrojowego. Urokliwe są również willowe aleje, przy których stoją domy wybudowane dla ważnych polskich osobistości. Ciekawym miejscem jest muzeum przy Warszawskich Zakładach Papierniczych, gdzie można zobaczyć można proces produkcji ręcznie czerpanego papieru.
Czersk wyróżnia się malowniczymi ruinami zamku. W jednej z tutejszych baszt znajdowało się więzienie, do którego skazańców spuszczano do środka wieży przez otwór w podłodze. Wśród nich, za sprawą Konrada Mazowieckiego znalazł się Henryk Brodaty. Zamek uległ największym zniszczeniom podczas potopu szwedzkiego.
Do Otwocka Wielkiego warto się wybrać, aby zobaczyć pałac Bielińskich z XVIII w. Dziś jest to reprezentacyjna rezydencja w której przyjmuje się ważnych gości Rzeczpospolitej.
W Mniszewie natomiast, znajduje się skansen wojskowy poświęcony działaniom wojennym w 1944 r., na tzw. przyczółku magnuszewskim.
Warka kojarzy nam się przede wszystkim z jedną z najbardziej znanych polskich marek piwa. Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od warzenia jęczmienia i chmielu, a tutejsza tradycja piwowarska sięga średniowiecza. W Warce należy zwiedzić browary oraz klasztor Franciszkanów, w którym złożono szczątki książąt mazowieckich i matki Kazimierza Pułaskiego, którego muzeum urządzono w rodzinnym dworku.
Studzianki to miejsce ważnych wydarzeń historycznych – miała tutaj miejsce jedna z ważniejszych bitew frontu wschodniego. W 1944 r. swoje siły połączyły 1. Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte i Armia Czerwona i pokonały niemiecką dywizję Herman Goring. Pamiątką po tym wydarzeniu jest pomnik oraz część historii pokazanej w serialu przygodowym „Czterej pancerni i pies”.
Orońsk znany jest z tradycji artystycznej, którą zapoczątkowała tutaj rodzina Christianich. Kontynuował ją Józef Brandt, który sprawił iż tutejszy dwór stał się ośrodkiem życia kulturalnego i gościł wielu znanych artystów. Obecnie działa w nim muzeum Centrum Rzeźby Polskiej.
Podobną historię posiada pałac w Radziejowicach, który od XVIII w. należał do rodziny Krasickich. W tutejszych wspaniałych barokowo – klasycystycznych wnętrzach gościli amatorzy polowań i artyści, m. in. Józef Chełmoński.
Inny piękny pałac wznosi się w Małej Wsi. Otoczona parkiem, klasycystyczna budowla należała Bazylego Walickiego, który spędził dzieciństwo na dworze Ludwika XVI. W jej bogato dekorowanych wnętrzach, zrealizowano kilka scen „Trędowatej”, „Nad Niemnem” i „Pułkownika Kwiatkowskiego.
Czarnolas kojarzy nam się przede wszystkim z osobą Jana Kochanowskiego, który tu mieszkał i pracował. Dziś można odwiedzać jego muzeum, które zostało urządzone w dworku Jabłonowskich. Rodzina ta kupiła w połowie XX w. tutejsze posiadłości i zaczęli gromadzić pamiątki związane z poetą.
Treblinka to ważne miejsce martyrologii. Od 1941 do 1944 r. istniał tutaj hitlerowski obóz karny, w którym śmierć poniosło około 810 tys. osób, głównie narodowości polskiej i żydowskiej. Obecnie znajduje się tu pomnik poświęcony ofiarom oraz symboliczny cmentarz.
W Sterdyni warto zobaczyć barokowy kościół św. Anny z XVIII w. i rezydencję z XVII w. Otacza ją park, w którym stoi zabytkowa kapliczka z rzeźbą św. Floriana, patrona strażaków.
Unikalny kościół znajduje się także w Węgrowie. Tutejsza świątynia słynie ze Zwierciadła Twardowskiego, w którym według legendy czarnoksiężnik wywołał na prośbę Zygmunta Augusta ducha Barbary Radziwiłłówny. Pęknięcie w lustrze według podań powstało w momencie gdy Napoleon upuścił je, ujrzawszy w nim swoją klęskę.
Według przewodników najpiękniejszy dwór Mazowsza znajduje się w Suchej. Zbudowano go w 1743 r., a dziś mieści się w nim Muzeum Dworu Polskiego. Można tutaj zobaczyć wiele zabytkowych budowli miejskich, m. in. karczmę i wiatrak holender.
Wybitną atrakcją przyrodniczą województwa mazowieckiego jest Kampinowski Park Narodowy. Jest to jedyny park w Europie, który jest położony w bezpośrednim sąsiedztwie stolicy. Jego teren jest urozmaicony – znajdziemy tu strome wydmy, ale również bagna. Puszczę Kampinowską przecina Kanał Łasica, w rejonie którego skupia się życie roślinne i zwierzęce parku. Do najpopularniejszych jego mieszkańców zaliczamy żurawie, bobry, dziki, sarny, lisy i zające, a do najciekawszych – rysie i łosie. Wśród interesujących obiektów Kampinowskiego P. N. warto wyróżnić pozostałość średniowiecznego grodziska na skraju długiego pasma wydm zwanego Karpatami, dawny dworek, a obecnie plebanię wraz z zabytkowym kościołem w Lipkowie oraz muzeum parkowe w Granicy. Na terenie puszczy wyznaczono liczne szlaki piesze i rowerowe, wybiegające ze wsi Truskaw, Wólka Węglowa i Dziekanów Leśny. Funkcjonuje również tutaj turystyczna kolejka wąskotorowa wiodąca z Sochaczewa wzdłuż doliny Bzury do osady Wilcze Tułowskie.